Szkoła parafialna w Wilczy Górnej, później w budynku mieścił się Urząd Gminy w Wilczy, a obecnie znajduje się tu świetlica wiejska, przedszkole i apteka.
Dawniej na wsiach szkoły nie istniały, w XVIII w. zaczęto je zakładać przy kościołach parafialnych. Pierwsze wzmianki o nauczycielach w Wilczy pojawiają się w dokumentach z wizytacji kościoła z 1679 r. Nowy budynek szkoły zbudowano w Wilczy w 1765 r., a dokumenty z 1780 r. podają o istnieniu szkoły i pracującym tam nauczycielu. W 1800 r. istniała mała drewniana szkoła, po pożarze zbudowano nową, drewnianą na podmurówce. Z wizytacji jednak wynika, że budynek szkoły jest zaniedbany. W latach 1827-1832 prowadzono gruntowne remonty szkoły, znajdowała się tam ciasna i ciemna izba, która nie mogła pomieścić 200 uczniów, z których 76 zjawiało się w szkole rzadko, a 29 w ogóle.
Budowę nowej szkoły ukończono w 1855 r. Do tej szkoły uczęszczały dzieci z Wilczy Górnej i Dolnej, Kuźni Nieborowskiej i Szczygłowic. Od 1821 do 1867 r. dyrektorem szkoły był Andrzej Sylwester, który uczył w szkole języka polskiego, władał on również językiem niemieckim w mowie i piśmie. Statystyka urzędowa ludności (powyżej 10 roku życia) z 1871 r. przedstawiała się następująco: 79% mieszkańców wsi umiała czytać i pisać (304 osoby), a 21% było analfabetami. Wynik był stosunkowo dobry, gdyż średnia na Śląsku wynosiła 76%. Kolejni kierownicy szkoły to: A.Bernatzky i F. Dyrszlag (1868-1907). Po roku 1872 wprowadzono w szkole niemiecki język nauczania. W 1885 r. szkoła została rozbudowana, na piętrze powstała trzecia klasa i mieszkanie dla nauczyciela. W 1892 r. w szkole wybuchł pożar, zajęcia lekcyjne przez rok odbywały się w gospodzie p. Wiosny. Szkoła liczyła wówczas 280 uczniów, ale po wybudowaniu szkoły w Szczygłowicach (w 1896 r.) i w Wilczy Dolnej (1909 r.) ich liczba zmniejszyła się. Kolejnym kierownikiem szkoły został A. Newerla (1907-1920). W 1912 r. utworzono Wiejską Szkołę Dokształcającą, w której uczyło się (w 1916 r.) 131 uczniów z językiem macierzystym polskim, 8 z językiem niemieckim i 11 uczniów obcojęzycznych. Po pożarze w 1917 r. naukę wznowiono dwa lata później. Zaprowadzono wówczas naukę pisania, czytania i religii w języku polskim. Szkoła liczyła wówczas 45 uczniów. Następnymi dyrektorami szkoły byli: J. Pohl (1920-1922) i Andraszek (1922-1923).
Po powrocie Śląska do Polski kierownictwo szkoły objął Augustyn Bodynka (1923-1932). W 1928 r. założono tu Szkołę Dokształcającą i ochronkę dla dzieci prowadzoną przez M. Janikównę. W 1933 r. powstaje przedszkole jednooddziałowe, prowadzone przez M. Stachurównę. Od 1932 r. funkcję kierownika szkoły pełnił Karol Reginek, a nauczycielami byli A. Ledwosówna i J. Szczupak. Szkoła liczyła wówczas 130 uczniów, była to szkoła 3-klasowa o zmniejszonym programie nauczania. Nauczano religii, prac ręcznych, pisania, czytania i rachunków. Dzieci po ukończeniu takiej szkoły miały niewielkie szanse, by kontynuować naukę. Najbliższa szkoła 7-klasowa była oddalona o 8 km i znajdowała się w Krywałdzie. Próby połączenia szkół w Wilczy Dolnej i Górnej nie powiodły się. Szkoła działała prężnie: poświęcony został nowy sztandar szkoły, który istnieje do dzisiaj, założono drużynę harcerską, przeprowadzono gruntowny remont budynku, zorganizowano wiele uroczystości, imprez, wystaw i wycieczek. Z tego okresu zachowała się kronika szkoły, publikacje o miejscowości i jej historii w Gościu Niedzielnym i Ziemi Rybnickiej. W budynku szkoły mieściło się biuro gminne, które zostało przeniesione dnia 1 X 1935 r. do własności ówczesnego Naczelnika Gminy p. Ignacego Wiosny. Od 1939 r. budynek szkoły zamieniono na urząd gminy. Obydwie wsie Dolna i Górna zostały połączone w jedną gminę Wilcza.
Po wojnie w 1946 r. w tym budynku wznowiło swą działalność przedszkole, jego wychowawczynią została p. Maria Sobikówna. Kolejno funkcję wychowawczyń w przedszkolu pełniły: Bronisława Dajerling, Helena Korpys (Galuszka), Matylda Twardawa. W latach 1953-1982 funkcję kierowniczki przedszkola sprawowała p. Maria Ćwielong (Wojtaszczyk). W 1977 r. wprowadzono do przedszkola obowiązkowe nauczanie sześciolatków, co przyczyniło się do utworzenia przedszkola dwuoddziałowego. Następnie funkcję dyrektora pełniła p. Irena Paszek (1982-1989). W tym czasie przedszkole zostało przeniesione do pomieszczeń zastępczych (agronomówka), po rozbudowie i remoncie w 1984r. wróciło na swoje dawne miejsce. Duży wkład w tę pracę włożyły: p. Teresa Wieczorke i mgr Łucja Suchara, która pełniła funkcję dyrektora przedszkola od roku 1989, a w roku 2002 po połączeniu przedszkola i szkoły została dyrektorem Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Wilczy.
Szkoła mniejszościowa w Wilczy Górnej, do 1998 r. budynek Szkoły Podstawowej nr 1 w Wilczy.
W 1934 r. na parceli właściciela majątku rolnego Jerzego Kowatscha i z jego inicjatywy wybudowano szkołę mniejszościową w Wilczy Górnej. Kierownikiem szkoły został Alfred Goik. Do szkoły tej uczęszczało kilkoro dzieci z Wilczy, część dowożono z okolicy, nawet z Przyszowic. Szkoła ta była dobrze wyposażona, posiadała 2 klasy lekcyjne, pracownię robót ręcznych, warsztaty z narzędziami, w budynku była bieżąca woda i centralne ogrzewanie.
Po II wojnie światowej szkoła w Wilczy mieściła się w dwóch budynkach, budynek nr 1 (dawna szkoła mniejszościowa) został siedzibą kierownika szkoły Karola Reginka, budynek nr 2 to dawna szkoła w Wilczy Dolnej. W 1950 r. szkoła liczyła 233 uczniów.
Kolejni dyrektorzy szkoły to: Józef Polok (1949-1955), Eugeniusz Kopel (1955-1968), mgr Joachim Jureczko (1968-1992), mgr Barbara Zmarzły (1992-2002).
W latach 1963-1964 szkoła liczyła 463 uczniów w 15 oddziałach, były to dzieci mieszkańców powstającego osiedla w Szczygłowicach. Od roku 1966/67 zaczęła obowiązywać szkoła ośmioletnia. Funkcję szkoły podstawowej kl. V-VIII obiekt ten pełnił 54 lata, do 1998 roku.
Szkoła Podstawowa nr 2 w Wilczy Dolnej, w której znajdowała się szkoła podstawowa kl. I-III, a po rozbudowie i dobudowaniu sali gimnastycznej – Szkoła Podstawowa w Wilczy,
od 2002 r. szkoła podstawowa i przedszkole tworzą Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wilczy.
W 1903 r. władze szkolne postanowiły wybudować w Wilczy drugą szkołę. Zakupiono grunt od chałupników Lenga i Scholtza. Poświęcenie nowej szkoły nastąpiło 24 lipca 1909 r. W 1912 r. szkoła liczyła 173 uczniów, a w 1936 r. – 128. Była to szkoła 3-klasowa. Przy szkole znajdowała się kuchnia gospodarstwa domowego, boisko i duże podwórko (16 arów). Kierownikiem szkoły został T. Mazurek, a nauczycielami: P. Moskiewicz, M. Urbańczyk i R. Waligórzanka. W szkole działał Związek Strzelecki, prowadzony przez jej kierownika.
W 1993 r. Rada Pedagogiczna z ówczesną panią dyrektor mgr Barbarą Zmarzły, Rada Rodziców i Samorząd Uczniowski przy Szkole Podstawowej w Wilczy wystąpili z wnioskiem do Zarządu i Rady Gminy w Pilchowicach o rozpoczęcie inwestycji rozbudowy budynku szkolnego. Po rozstrzygnięciu konkursu, zatwierdzono do realizacji projekt nawiązujący do charakteru istniejącej zabudowy. Wykonało go biuro Miastoprojekt w Gliwicach, a głównym projektantem była mgr inż. Krystyna Krupka. Rozbudowa szkoły trwała 4 lata. Uroczyste otwarcie nowej szkoły nastąpiło 1 IX 1998 r. Uczestniczyły w nim władze gminy, radni, przedstawiciel Kuratorium Oświaty M. Gołażewska, projektanci, budowniczowie, dyrektorzy szkół gminy, nauczyciele i uczniowie naszej szkoły. W tym samym roku rozpoczęto budowę sali gimnastycznej, która została uroczyście otwarta 7 IX 2001 r.
Nowy 3-kondygnacyjny budynek mieści 7 sal lekcyjnych, pracownię komputerową, bibliotekę z czytelnią, salę gimnastyczną, salę do zajęć korekcyjnych, jadalnię z zapleczem kuchennym.
Od 2002 r. Szkoła podstawowa i przedszkole tworzą Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wilczy, którego dyrektorem jest mgr Łucja Suchara.
Opracowanie: Justyna Diak
Więcej informacji historycznych
