BEZPIECZEŃSTWO W MIEJSCU ZAMIESZKANIA
Przebywając w domu czy mieszkaniu nigdy nie możesz przyjmować założenia, że jesteś w nim w pełni bezpieczny. Pamiętaj, że niektórzy przestępcy działają w ciągu dnia i do realizacji swoich zamiarów potrzebują domowników w ich miejscu zamieszkania. Podstawą ich działania jest podanie fałszywego celu przybycia, czy też podszywanie się za przedstawicieli różnorakich instytucji, urzędów lub firm, administracji czy nawet za krewnych lub osoby z nimi związane. Po uśpieniu czujności czy wykorzystaniu nieuwagi domownika wyłudzają od niego pieniądze albo dokonują kradzieży cennych przedmiotów, dokumentów czy oszczędności.
W celu ustrzeżenia się przed podanymi sytuacjami zachowaj szczególną ostrożność i pamiętaj o przestrzeganiu poniższych zaleceń:
- drzwi wejściowe zawsze zamykaj na zamki, po zmroku warto zasłaniać zasłony w oknach – strzec swojej prywatności, teren przy domu powinien być oświetlony, a krzewy i drzewa odpowiednio przycięte tak, aby nie ograniczały widoczności;
- nie otwieraj drzwi bez upewnienia się kto i po co przyszedł – najlepiej sprawdź przez wizjer i zapytaj o to przez zamknięte drzwi. Osobę podającą się za przedstawiciela administracji osiedla, elektrowni, gazowni czy jakiegokolwiek urzędu zawsze możesz sprawdzić prosząc o okazanie legitymacji służbowej, a jeżeli masz wątpliwości co do jej autentyczności, możesz telefonicznie (bez otwierania drzwi) sprawdzić w danej instytucji czy była ona do Ciebie skierowana;
- jeśli musisz kogoś wpuścić, to nigdy nie zostawiaj tej osoby samej ani na chwilę, najlepiej, żeby wtedy w domu był jeszcze obecny ktoś z rodziny, znajomy czy sąsiad;
- w ganku, przedpokoju czy innym miejscu, gdzie zazwyczaj witasz obce osoby nie pozostawiaj rzeczy cennych takich jak: torebka, portfel, kluczyki do samochodu, klucze do mieszkania, saszetka z dokumentami;
- przechowując w domu oszczędności czy inne cenne przedmioty schowaj je w miejscu znanym tylko Tobie, niestandardowym;
- z uwagi na różne nieprzewidziane sytuacje, jakie mogą wydarzyć się w nocy, w pobliżu łóżka trzymaj niezbędne leki, latarkę i telefon komórkowy.
Oprócz przestrzegania powyższych zasad bardzo ważną rolę odgrywają dobre relacje międzysąsiedzkie. Dlatego nie irytuj się, kiedy sąsiad otwiera drzwi i sprawdza co się dzieje na korytarzu. Sam też zainteresuj się obcymi osobami znajdującymi się na klatce schodowej czy w pobliżu Twojej posesji, zapytaj je kogo szukają i „w czym można im pomóc”. Otoczenie wrażliwe na obecność osób obcych utrudnia działanie przestępcom.
BEZPIECZNY KONSUMENT
Seniorzy jako grupa konsumentów, która z uwagi na swoją ufność, a czasami także problemy z oceną wartości danej oferty, narażona jest dzisiaj na nieuczciwe działania niektórych handlowców czy usługodawców. Wielu miało do czynienia ze sprzedażą bezpośrednią, której istotą jest osobisty kontakt sprzedawcy z potencjalnym klientem, poza stałymi punktami sprzedaży detalicznej, w naszym domu, na ulicy lub podczas prezentacji organizowanej w miejscach wybranych przez sprzedającego.
Więc jeśli ktoś przyszedł do Twojego domu z jakąś ofertą lub zostałeś zaproszony na prezentację czy pokaz, postępuj zgodnie z następującymi wskazówkami, aby ograniczyć do minimum ryzyko stania się ofiarą „naciągacza” czy nawet oszusta:
- jeśli wizyta była wcześniej zapowiedziana lub korzystasz z zaproszenia do udziału w prezentacji czy pokazie przygotuj się do tego – notatnik czy zeszyt i długopis mogą być bardzo pomocne przy analizie proponowanej oferty, dobrym rozwiązaniem jest zapisywanie przekazywanych przez handlowca informacji dotyczących ceny, dodatkowych usług wpisanych do umowy, okresu jej obowiązywania, opłat czy warunków jej rozwiązania;
- poproś handlowca o dokument zawierający jego dane oraz o dane firmy, którą reprezentuje, odnotuj te informacje – uczciwy handlowiec nie odmówi Ci ich podania;
- nie podpisuj żadnych dokumentów bez dokładnego zapoznania się z ich treścią, w razie wątpliwości nie bój się zadawać pytań dotyczących w szczególności niezrozumiałych zapisów, licznych odnośników czy tych części umowy, które napisane zostały „małym drukiem”;
- nie postępuj pochopnie, pośpiech jest złym doradcą, nie ulegaj pokusie prezentów i promocji, daj sobie czas na przeanalizowanie oferty i przedyskutowanie jej z kimś zaufanym, poproś wnuki lub dzieci o sprawdzenie w Internecie cen podobnych produktów, opinii o produkcie i firmie go oferującej, porównaj zapisy umowy z informacjami przekazywanymi przez handlowca, które wcześniej zapisałeś;
- nieuczciwy handlowiec będzie na Tobie wywierał presję abyś jak najszybciej podpisał umowę argumentując to w różny sposób, np.: wyjątkową i ograniczoną czasowo okazją, zmianą przepisów, planowanym wzrostem cen, ryzykiem wstrzymania dostaw energii czy gazu, a także aktualizacją umowy ze względu na zmiany taryf czy nazwę sprzedawcy;
- jeśli zdecydujesz się na ofertę i podpiszesz umowę jeden jej egzemplarz zawierający: datę jej zawarcia, cenę, okres obowiązywania, podpisy obu stron, pełną nazwę firmy z adresem siedziby oraz wzór odstąpienia od umowy handlowiec powinien Ci przekazać;
- w przypadku pojawienia się problemów po podpisaniu umowy skorzystaj z pomocy Powiatowego Rzecznika Praw Konsumenta lub Punktów Nieodpłatnej Pomocy Prawnej – pamiętaj, że liczy się czas i im szybciej podejmiemy działania tym lepiej dla nas. Poproś osoby nam bliskie: dzieci, wnuki czy znajomych o pomoc w wybrnięciu z zaistniałej sytuacji.
Jeżeli umowę zawarłeś poza lokalem przedsiębiorstwa np.:
- osobiście w domu czy na prezentacji,
- w trakcie telefonicznej rozmowy z konsultantem,
- elektronicznie poprzez e-mail lub formularz na stronie internetowej,
- korespondencyjnie przy wykorzystaniu tradycyjnego listu,
to:
- masz 14 dni na odstąpienie od umowy bez podania przyczyny i bez ponoszenia żadnych kosztów z tego tytułu,
- oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawierające datę jej zawarcia i dane sprzedawcy najlepiej przesłać listem poleconym za potwierdzeniem odbioru, do zachowania terminu wystarczy wysłanie oświadczenia przed jego upływem – nie ma znaczenia, że sprzedawca otrzyma je już po terminie,
- musisz odesłać towar, a firma, z którą podpisałeś umowę nie ma prawa utrudniać Ci tej decyzji (rozpakowanie towaru nie pozbawia Cię prawa do odstąpienia od umowy),
- w przypadku finansowania zakupu przez kredyt bankowy, nie zapomnij przekazać informacji o rezygnacji z umowy do banku udzielającego Ci kredytu,
Jeśli nie zostałeś poinformowany przez sprzedawcę o prawie do odstąpienia od umowy, możesz korzystać z tego uprawnienia w ciągu kolejnych 12 miesięcy. Jeśli jednak w tym okresie sprzedający przekaże Ci taką informację, to termin ten upływa po 14 dniach od momentu jej otrzymania.
PAMIĘTAJ, ŻE NIE MA NICZEGO ZA DARMO
I NIE MA CUDOWNYCH OKAZJI!
BEZPIECZNIE W KONTAKTACH TELEFONICZNYCH
Oszustwa na „wnuczka” czy „policjanta”
Musisz zdawać sobie sprawę z faktu, iż seniorzy pozostają w zainteresowaniu różnego rodzaju środowisk przestępczych próbujących wyłudzić od nich pieniądze. W związku z powyższym należy bardzo ostrożnie postępować w trakcie rozmów telefonicznych i unikać udzielania informacji, w szczególności dotyczących danych personalnych, numerów dokumentów, kont bankowych i haseł do nich, numerów kart płatniczych czy kodów PIN, czym zajmują się domownicy i kiedy przebywają w domu, a kiedy są poza nim itd. Przestępcy często posługują się różnymi „legendami” i metodami mającymi uwiarygodnić ich, jako członków rodziny potrzebujących pomocy, czy wykorzystując zaufanie seniora do różnego rodzaju instytucji publicznych, stosują metody na tzw. „policjanta”, „pracownika ZUS”, „funkcjonariusza CBŚP/CBA” czy też „księdza”. Oszuści korzystają z książek telefonicznych wybierają osoby o imionach częściej występujących u osób starszych. Następnie dzwonią na wybrane numery telefonów, a rozmowa prowadzona jest w taki sposób, aby oszukiwana osoba uwierzyła, że rozmawia w sprawie kogoś bliskiego albo nawet bezpośrednio z kimś ze swojej rodziny i sama wymieniła jego imię oraz inne dane, pozwalające przestępcom dalej wiarygodnie nią pokierować.
Jak działają „naciągacze”?
Kto może próbować Cię oszukać?
- może to być osoba, która dzwoniąc do Ciebie i podając się za kogoś Ci bliskiego, prosi o wsparcie finansowe lub pożyczkę w związku z jakimś nagłym i nieprzewidzianym zdarzeniem;
- może to też być osoba, która dzwoniąc do Ciebie mówi, że jest policjantem, prokuratorem czy też funkcjonariuszem CBŚP i prosi o pomoc w realizacji tajnej akcji wymierzonej w grupę oszustów;
- może to być także osoba, która dzwoniąc lub odwiedzając Cię w domu podaje się za pracownika ZUS i proponuje ponowne przeliczenie wysokości emerytury lub inne świadczenie;
- może to być wreszcie osoba, która odwiedzając Cię w domu przedstawia się jako pracownik opieki społecznej, gazowni, zakładu energetycznego albo innej instytucji, bądź też osoba, która chce Ci coś sprzedać lub prosi tylko o szklankę wody;
To może być próba oszustwa!
Pamiętaj!
- każdą telefoniczną prośbę o pilne wsparcie finansowe potwierdzaj i przedyskutuj z innym członkiem swojej rodziny lub bliskimi znajomymi;
- prawdziwi prokuratorzy, policjanci czy inni funkcjonariusze nigdy nie informują telefonicznie o prowadzonych działaniach i nie proszą o przekazanie pieniędzy;
- pracownicy Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie odwiedzają swoich klientów w domach, w celu informowania ich o przysługujących im świadczeniach czy usługach. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zadzwoń do Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS pod numer telefonu: 22 560 16 00;
W przypadku zaistnienia takiej sytuacji powiadamiaj Policję dzwoniąc pod numer alarmowy 997 lub 112!
